Loading

DLP schermen

DLP, wat voluit voor Digital Light Projection staat, zal bij velen niet zo bekend in de oren klinken. Nochtans
is het een technologie die al een eindje wordt toegepast bij grote beeldschermen (40″ en groter). Het is vooral populair in Amerika, alwaar het een groot deel van de markt voor High Definition beeldschermen heeft ingepalmd. Het is ook de voorloper voor deelnemer 2: laser TV (LTV). Volg dus even mee hoe DLP werkt om laser TV te begrijpen.

De technologie
720p Digital Micromirror Device
(921.600 spiegeltjes)
Het kloppend hart van zowel DLP en LTV wordt door het Digital
 icromirror Device gevormd. Dit is een apparaatje dat uit vele honderdduizenden microscopische spiegeltjes bestaat, één per pixel op het beeldscherm. Het aantal spiegeltjes en hun ordening, bijvoorbeeld 800 horizontaal en 600 verticaal, bepaalt dus de uiteindelijke resolutie van het scherm. Het licht van een sterke lichtbron, in het geval van DLP een gasontladingslamp (bijvoorbeeld een Xenonlamp), wordt op deze spiegeltjes gebracht. De spiegeltjes hebben twee posities: in de ene wordt het licht weerkaatst naar het beeldscherm, in de andere wordt het naar een heatsink weerkaatst en omgezet in warmte. Naargelang van de posities van de spiegeltjes krijg je dus een bepaald beeld op het beeldscherm te zien.
Poot van een mier bovenop
de spiegeltjes van een Digital Micromirror
DLP kan op twee manieren worden toegepast: front projection en rear projection. Bij front projection bevindt het geheel van lamp en spiegel, wat we nu ‘projector’ zullen noemen, zich meestal enkele meters vóór het beeldscherm, dat in dit geval meestal een gewoon wit oppervlak is. Front projection is dus gewoon een beamer zoals we die nu al kennen, zij het dan met een veel hogere kwaliteit.

Bij rear projection bevindt de projector zich áchter het beeldscherm, wat in dit geval een doorschijnende glasplaat is. De afstand van de projector tot het beeldscherm is ook veel kleiner: slechts een tiental centimeter.

Schematische voorstelling
van 2 MDM spiegeltjes
(beeld TI)
DLP is een relatief simpele technologie, maar is in feite 
enkel in staat zwart/wit beelden weer te geven. De lamp in het toestel is namelijk wit en de spiegels kunnen daar geen andere kleuren uit tevoorschijn toveren. Dit werd door fabrikant Texas Instruments opgelost door het zogenaamde kleurenwiel. Dit wiel bevat vier doorschijnende vlakken, één voor elke basiskleur (rood, groen, blauw) en een extra helder vlak. Het draaiende wiel wordt voor de lamp gezet en kleurt zo het passerende licht. Op het ene moment wordt het beeld dus volledig rood gekleurd, daarna groen, enzoverder. Dit gebeurt zo snel dat de afzonderlijke beelden ‘gemengd’ worden tot één kleurenbeeld.

DLP projectie met kleurenwiel (beeld TI)
Allemaal goed en wel, maar als DLP zo goed is waarom hebben we er in Europa dan nog nooit van
gehoord? Wel, misschien omdat DLP helemaal niet zo goed is als het op het eerste gezicht zou lijken. Dergelijke beeldschermen hebben een aantal belangrijke nadelen: ze zijn dikker dan LCD en plasmaschermen (de projector moet er in kunnen), de vervanglampen zijn zeer duur, de weerkaatste lichtstralen van naast elkaar liggende spiegeltjes kunnen elkaar storen, … Ook zijn er heel wat problemen met het kleurenwiel: mensen met gevoelige ogen kunnen de afzonderlijke kleuren toch nog zien, en een verkeerde afregeling zorgt ervoor dat scherpe randen (zoals bijvoorbeeld bij tekst) een ‘kleurenregenboog’ vertonen (zie je ook vaak bij LCD projectors). Daarbovenop werkt DLP pas op zijn best bij grote 1080p schermen. Hoe lager de resolutie hoe groter de negatieve effecten worden.

Samsung DLP LED televisie
Recent hebben verschillende fabrikanten de gasontladingslamp en het kleurenwiel vervangen door een
kleurenlichtbron op basis van LED’s, of maakt men gebruik van drie DLP projectors (één per kleur). Dit moet de regenboogeffecten van het kleurenwiel elimineren en in het geval van de LED’s ook langer meegaan. De LED’s zijn echter niet zo krachtig en de drievoudige projector is dan weer veel duurder. Critici verwachten dan ook meer van Laser TV, dat van hetzelfde principe als DLP gebruik maakt, maar minder van diens nadelen heeft.

Voordelen
- hoge kleurweergave
- aanvaardbare aankoopprijs

Nadelen
- regenboogeffect
- beperkte levensduur
- afmetingen
- lage contrastratio’s

Conclusie
DLP is een mooie technologie die wegens zijn aanvaardbare prijs veel mensen heeft doen warmlopen voor high definition. Desondanks is het nooit echt doorgebroken. Technische beperkingen en de immer dalende prijs van plasma en LCD beeldschermen doen DLP uiteindelijk de das om. DLP heeft echter enorme toekomstmogelijkheden op het gebied van holografische displays.